Gevonden bij 2 winkels vanaf
€ 29,90
(minder betalen?)
Het boek is niet alleen voor filosofen en medisch historici bedoeld, maar voor allen die een kijkje willen nemen in de uitgebreide menukaart van de cartesiaanse keuken. De 17e-eeuwse filosoof René Descartes zette de gevestigde wetenschap op zijn kop door aan alle zekerheden te twijfelen. Zijn kritische geest verwierp stellingen die niet door de Ratio bewezen konden worden. De Ratio was de metafoor voor de wortels, de fysica voor de stam en de geneeskunde voor de takken en bladeren van de cartesiaanse boom.Dit uitgangspunt stond lijnrecht tegenover de gevestigde aristotelische theorie waarin observatie de basis vormde van kennis. De Raey, die Descartes ooit zijn beste student noemde, synthetiseerde een hybride model van het oude aristotelische en het nieuwe cartesiaanse concept. Van 1658 tot 1662 heeft hij aan de Leidse universiteit privélessen in geneeskunde gegeven en gepoogd zijn model als basis te gebruiken voor de verklaring van de menselijke fysiologie. Tot heden was over de inhoud van deze colleges niets bekend. De auteur heeft recent uit deze periode een disputatie teruggevonden. Het is een nieuw gerecht op het cartesiaans menu.René DescartesDe 17e-eeuwse wetenschapper René Descartes zette de gevestigde wetenschappen op zijn kop door alle zekerheden en bouwstenen in twijfel te trekken. Zijn kritische geest verwierp stellingen die niet konden worden bewezen door middel van de Ratio. De belangrijkste kennis van de filosoof was die van de "primaire oorzaken' die hij Principia noemde.In de Cartesiaanse filosofie legde metafysica de basis voor de verklaring van natuurlijke fenomenen (natuurkunde) en aanverwante disciplines zoals geneeskunde, biologie, ethiek, enz. Metafysica is een metafoor van de wortels, fysica van de stam en geneeskunde van de takken en bladeren van de Cartesiaanse boom. Dit stond lijnrecht tegenover de Aristotelische theorie waarin observatie de basis was van deze kennis.Triumviraat: Descartes, Regius en de RaeyHenricus Regius (1598-1679), een Utrechtse arts, was de eerste fan op Nederlandse bodem. Op eigen initiatief had hij ongeveer 200 cartesiaanse stellingen opgesteld die een einde moesten maken aan de klassieke humores theorie. Hij liet zijn studenten de stellingen in het openbaar verdedigen. Niemand wist dat Descartes persoonlijk de teksten had geredigeerd.De Raey verdedigde vier van de in totaal 12 disputaties. Het is een adembenemende oefening die ons laat zien hoe activiteiten van het hart, de geest en het metabolisme in een Cartesiaans pantser werden geperst.Wat oorspronkelijk begon met een metafysisch geconstrueerd model werd een lappendeken van metafysica en experimentele artefacten.Descartes raakte uiteindelijk verdwaald in zijn eigen gecreëerde doolhof.De hybride Descartes -AristotelesDe Raey, die Descartes ooit zijn beste student noemde, gaf niet zo snel op.Hij begreep dat de Cartesiaanse filosofie geen oplossing bood om fysiologische en pathologische processen te verklaren. Hij moest daarom het Cartesiaanse concept aanpassen. De Raey koos voor een strategie die bestond uit het zoeken naar overeenkomsten tussen Descartes en Aristoteles en het synthetiseren van de oude en de nieuwe leer.Cartesiaanse geneeskundeVanaf 1654 bekleedde De Raey de leerstoel filosofie aan de Universiteit Leiden. In 1658 kreeg hij de opdracht om medische colleges te geven. Gedurende vier jaar heeft De Raey privé colleges gegeven in theoretische geneeskunde. Iedere student moest aan het einde van het curriculum over een geneeskundig onderwerp een Thesis schrijven. Enkele tientallen disputaties moeten in deze periode het licht hebben gezien. Het enige exemplaar dat drieënhalve eeuw heeft overleefd, is onlangs door de auteur gevonden. Het betreft 45 stellingen over koorts die zijn student Israël Conrat op 5 februari 1659 verdedigde.De Raey postuleert een ''endocriene'' relatie tussen lichaam en geest. De anima wordt geroerd door gedachten en emoties en stuurt reflectoir spiritus door het lichaam. De spiritus wordt selectief naar alle uitscheidingsorganen gestuurd en kan koortspieken veroorzaken in het geval van overmatige stimulatie. De afgescheiden vloeistoffen mengen zich met bloed en vormen gistingsproducten die de metabole processen aansturen. Met deze interpretatie van de ziel-lichaam relatie zet De Raey een belangrijke stap in de richting van een psychosomatisch denkpatroon.
